Terugblik LEPOVO-symposium bij Velon Congres 2025

Kansrijke schoolloopbanen: opleiden over grenzen van po en vo heen

Op maandag 10 maart 2025 hield LEPOVO een symposium bij het Velon-congres (Vereniging Lerarenopleiders Nederland). Onderwerp: Wat doen pabo’s en tweedegraads lerenopleidingen om toekomstige leraren op te leiden over de grenzen van po en vo heen? Dit hoort bij het lopende LEPOVO-onderzoek ‘Opleiden over grenzen van po en vo heen’.

Door LEPOVO is in 2024 in beeld gebracht wat lerarenopleidingen wel/niet doen om toekomstige leraren op te leiden over de grenzen van po en vo heen en hoe zij hen daarmee voorbereiden op hun rol in het bevorderen van kansrijke schoolloopbanen. Dit symposium gaf in drie bijdragen een beeld van dit landschap. We sloten af met een interactief gesprek waarin we de deelnemers uitnodigden om de presentaties te spiegelen aan hun eigen lerarenopleidingen.

Bekijk de presentatie van het Veloncongres 2025

De resultaten van LEPOVO-onderzoek

Het LEPOVO-onderzoek richt zich op de vraag ‘welke initiatieven nemen lerarenopleidingen (pabo en tweedegraads) om hun studenten op te leiden over de grenzen van po en vo heen? Voor dit onderzoek zijn vertegenwoordigers van 21 lerarenopleidingen van 13 hogescholen geïnterviewd.
Voorlopige resultaten laten een grote verscheidenheid aan initiatieven en activiteiten zien, met o. a. variatie in moment, doel, duur, duurzaamheid, gezamenlijk optrekken tussen de beide sectoren en plaats in het curriculum. In pabo’s vinden we meer initiatieven én het besef van de noodzaak om aandacht te geven aan het opleiden over grenzen heen dan in tweedegraads lerarenopleidingen.
Voorlopige conclusie is dat meer samenwerking en het gesprek over de aansluiting po – vo in én tussen lerarenopleidingen kan bijdragen aan een soepelere aansluiting po – vo.

Patrick van Schaik, Hogeschool Zeeland/LEPOVO

Praktijkvoorbeeld van Fontys: bicertificering

Bicertificering is bij Fontys al decennia de praktijk door twee studies te combineren: een voltijdse leeromgeving met de deeltijdse leeromgeving van een andere. Vanuit deze praktijkkennis en- de wetenschap dat het werkveld, mede door de veranderende arbeidsmarkt, meer en andersoortige leraren (breder en talentgericht opgeleid) in hun scholen wil aanstellen, én aanstaande leraren behoefte hebben aan flexibele opleidingsroutes die het beter mogelijk maken om ‘de leraar te kunnen worden die zij zelf willen zijn’. Fontys is in studiejaar 2020-201 gestart van nieuwe opleidingstrajecten, waaronder Pabo-ALO, een geïntegreerd voltijds opleidingstraject. Aanstaande leraren krijgen in de gelegenheid om in viereneenhalf jaar de volledige bevoegdheden te behalen voor zowel leraar basisonderwijs als leraar lichamelijke opvoeding. Ronald Keurentjes vertelde hier meer over.

In het eerste studiejaar vindt het leren doorgaans plaats in het PO, vanaf het tweede leerjaar zijn het doorgaans combinaties van po en vo/mbo. Uitdagingen – ook i. h. k. v. doorlopende leerlijnen po-vo - voor de doorontwikkeling van deze leeromgeving zijn er volop. Fontys wil toewerken naar het scenario dat onze aanstaande leraren in de onderbouw van het VO ook aan hun Pabo-specifieke leeruitkomsten kunnen werken.

Bijdrage door Remco Potze, Marnix Academie: tienerminor

Het tweede praktijkvoorbeeld komt van de Marnix Academie. Dit betreft een presentatie van de tienerminor in het profiel oudere kind.

Discussiebijdrage door Karlijn de Jong, Hogeschool Leiden

Tot slot is gediscussieerd over de volgende vragen:

1. Wat is het belang van de resultaten van dit onderzoek in het versterken van kansrijke schoolloopbanen van leerlingen?

2. Wat zijn de implicaties van dit onderzoek voor zowel de pabo's als tweedegraads lerenopleidingen?

3. Met de gevonden initiatieven lijken we stap stap voor stap aan te sluiten op de ontwikkelingen in de onderwijspraktijk. Maar moeten wij - om kansrijke schoolloopbanen te versterken - juist niet vooruitlopen op die ontwikkelingen aanjagers van innovatie zijn, juist op dit belangrijke thema?